Palyatif bakım hastanın yaşam kalitesinin yükseltilmesi amacıyla uygulanan uzmanlaşmış tibbi bakımdır. Palyatif bakımın amacı ameliyat veya herhangi bir tedavi sonrasında, yaşamının son dönemlerinde olduğu bilinen kişilerde ağrı, acı gibi semptom veya yan etkilerin en aza indirilerek hastayı rahat ettirmektir. Genel olarak ihtiyaç duyduğunuz tıbbi, duygusal ve sosyal desteği sağlayarak hayatınızı kolaylaştırır. Palyatif bakım ihtiyaç duyan herkese uygulanabilir. Sadece hastaya değil hasta yakınları da ihtiyaç duyulması halinde psikososyal destek sağlanabilir.
Palyatif Bakıma Kimlerin İhtiyacı Vardır?
Palyatif bakım kendine bakma konusunda yeterli olmayan kişiler içindir. Bu kişi ihtiyaçlarını gideremeyecek kadar hasta olabilir veya bilinci kapalı olabilir. Sadece hastaya değil hasta yakınları da eğitim veya duygusal desteğe ihtiyaç duyabilir. Çocuklar dahil olmak üzere her yaş grubuna uygulanabilir. Palyatif bakım almaya başlama zamanı hastalığınıza göre değişiklik gösterebilir. Ancak her koşulda hastalığın erken evresinde hatta tanı aldıktan hemen sonra başlamak hem sizin hem de yakınlarınızın sürece daha hızlı adapte olabilmesi açısından önemlidir. Genellikle palyatif bakıma ihtiyaç duyan hasta grupları şu kişilerdir;
- Amyotrofik lateral skleroz (ALS)
- Alzheimer hastalığı
- Herhangi bir tür kanser
- COVID-19
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)
- Kalp hastalığı
- HIV veAIDS
- Böbrek hastalığı
- Karaciğer hastalığı
- Akciğer hastalığı
- Multipl skleroz (MS)
- Parkinson hastalığı
- Kök hücre nakli gerektiren kan ve kemik iliği bozuklukları
- Kistik fibrozis
- Demans
- İnme ve diğer ciddi hastalıklar
Ancak bu hastalıkların herhangi birine sahip olmanız palyatif bakıma ihtiyaç duyduğunuz anlamına gelmez. Ayrıca palyatif bakım tedavi edici bir yaklaşımdan ziyade tedaviye büyük ölçüde destek olan bir süreçtir. Bu nedenle yanında başka tedaviler de alabilirsiniz.
Palyatif bakım hizmeti almaya karar verdiğinizde ilk görüşmede nelerden bahsedeceğinize dair hazırlıklı olmanız gerekir. Bunun için ilk olarak hastalığınızın sizde neden olduğu semptom veya yan etkilerini not edebilirsiniz. Bu semptomları nelerin iyileştirdiği veya azalttığı hakkında karşı tarafı bilgilendirmeniz de gerekebilir. Hastalığınızın günlük yaşantınızı ne derece etkilediği, kullandığınız ilaçlar da yine görüşmede bahsetmeniz gereken konular arasında yer alır. Görüşmeye bir aile üyeniz ile birlikte gitmek, unuttuğunuz veya aklınıza gelmeyen yerlerde destek olan birinin olması açısından iyi olabilir.
Sizin vereceğiniz bilgilere ek olarak hizmetin neleri kapsadığını öğrenmek için hazırda birkaç soru bulundurabilirsiniz. Örneğin;
- Anamneziniz hakkında bilgi sahibi olduktan sonra tedavinizi destekleyecek hangi program ve kaynaklara sahip olduğu
- Bu süreçte palyatif bakım desteği almanın avantajları ve dezavantajları
